|
De
naam
De naam en Goethe's gedicht
Botanische classificatie:
Ginkgophyta (of Ginkgopsida), bestaande uit de orde
Ginkgoales, een aparte Ginkgo-familie
–Ginkgoaceae– en
één overgebleven geslacht
Ginkgo. De enige nog levende vertegenwoordiger van de orde Ginkgoales is
de soort Ginkgo
biloba.
Ginkgo biloba:
Ginkgo: komt
van het Chinese (later ook Japanse) woord Ginkyo
dat betekent “zilveren abrikoos”(gin = zilver, kyo = abrikoos). Deze term
komt waarschijnlijk van het Chinese yin-hsing.
Waarom Ginkgo en niet Ginkyo? Engelbert
Kaempfer heeft een schrijffout gemaakt waarbij hij de y
en g verwisselde
(lees meer hier)?
biloba: tweelobbig; bi van het Latijnse ‘bis’= dubbel, loba = lobben. De bladeren zijn waaiervormig met een insnijding in het midden, daarom tweelobbig.
In
het Nederlands
bestaan ook de namen Tempelboom, Waaierboom
en Japanse notenboom of gewoon Ginkgo. Japanse
notenboom stamt van het idee dat de boom uit Japan kwam en de zaden op
noten lijken, maar nu weten we dat dit niet juist is en de naam wordt niet
algemeen gebruikt.
De varenplant Adiantum of Venushaar heeft
blaadjes die op de vorm van het Ginkgoblad lijken. Vandaar dat in het Engels
de naam Maidenhair tree
ook voorkomt.
In China:
Yin
Xing (Hsing), Ginkyo, Icho etc. Voor de 11e
eeuw werd de boom Ya-chiao
genoemd wat eendevoet betekent, dit omdat Mandarijneenden als liefdessymbool
gelden in China en Japan (in gedichten genoemd) en het Ginkgoblad op een
eendevoet lijkt. Tegenwoordig komt de naam Pei Kuo vaak voor. De zaden
noemt men Bai guo.
In Japan:
Icho(u),
Ginkyo, Ginnan (zaden).
Meer informatie: Index.
Goethe's gedicht
Johann Wolfgang von Goethe was een Duitse dichter,
wetenschapper, botanicus en filosoof. Het ginkgoblad symboliseert
Goethe’s thema, een en dubbel. De Ginkgoboom die de inspiratie vormde voor
het gedicht uit 1815 stond in Heidelberg, Duitsland. In Duitsland noemt
met de Ginkgo dan ook wel Goethe
Baum.
| .. | ..
 |
1749-1832
droeg onderstaand
gedicht op aan zijn voormalige geliefde, Marianne von Willemer.
Op het plaatje ziet u het gedicht in Goethe’s handschrift. Het gedicht is gepubliceerd in zijn werk ‘West-östlichen Divan’(boek Suleika) van 1819, getiteld ‘Gingo biloba’ om literaire redenen. |
|
|
|
Zie dit kleinood in mijn gaarde: boomblad uit de oriënt, siert met zijn geheime waarde, ingewijden welbekend.
Leeft het als een enkel wezen, innerlijk in twee gedeeld? Of vormt juist het uitgelezen tweetal één
herkenbaar beeld?
Langzaam rijpende ideeën werpen op die vragen licht. Voel je niet dat ik in tweeën eenling ben in mijn gedicht? Vertaling: Matthias Rozemond |
klik op plaatje voor vergroting
|
Dieses Baums Blatt, der von Osten Meinem Garten anvertraut, Gibt geheimen Sinn zu kosten, Wie's den Wissenden erbaut.
Ist es ein lebendig Wesen, Das sich in sich selbst getrennt? Sind es zwei, die sich erlesen, Dasz man sie als Eines kennt?
Solche Frage zu erwidern, Fand ich wohl den rechten Sinn: Fühlst du nicht an meinen Liedern, Dasz ich Eins und doppelt bin?
|
© Cor Kwant 
Copyright informatie
Samenvatting van The Ginkgo Pages (Engelse versie).
